Co to jest embargo?

Embargo to termin, który odnosi się do międzynarodowych stosunków handlowych i politycznych. To słowo pochodzi z języka hiszpańskiego. W swoim najprostszym znaczeniu oznacza po prostu przeszkodę. Jest formą zakazu albo ograniczenia handlu. Embargo jest nakładane przez jeden kraj na drugi. Sprowadza się do ograniczenia albo zakazu importu/eksportu. Może dotyczyć określonych produktów, usług oraz technologii. Chodzi o sytuację, w której jeden kraj zabrania importu danego produktu, technologii, usługi z innego kraju. To ograniczenie stosunków handlowych.

Używane jest w celu wywierania presji ekonomicznej lub politycznej na kraj lub kraje, które są nim objęte. Służy negocjacji, jest formą nacisku na dany kraj, w celu uzyskania określonych celów. Zazwyczaj są to cele polityczne. Embargo stosuje się w sytuacjach, w których stosunki między danymi krajami są napięte i niekorzystne. Za jego pomocą jeden kraj próbuje zmusić drugi do działania w sprawie, która przyczyniła się do jego nałożenia. Embargo może dotyczyć całkowitego zakazu wymiany handlowej. Może też odnosić się tylko do ograniczenia handlu. W przypadku ograniczenia wymiana handlowa może być objęta dodatkowymi opłatami. Zdarza się też tak, że pojawia się ograniczenie ilości eksportu lub importu określonego towaru. Embargo może się też odnosić do ograniczenia lub zakazu tranzytu towarów. Dany kraj może zakazać transportu towarów przez swoje terytorium.

Jak działa embargo?

Embargo jest narzędziem mającym istotny wpływ na politykę międzynarodową. Możliwość swobodnej wymiany handlowej jest gwarantem dobrobytu. Ograniczenie tej możliwości prowadzi do zachwiania stosunków międzynarodowych i gospodarki danego kraju. Decyzje w sprawie embarg dotyczą często politycznych sojuszy. Kraje sojusznicze (np. kraje zrzeszone w ONZ) łączą się w decyzjach dotyczących ograniczenia albo zakazu handlu z innymi krajami. Te sytuacje mają miejsce w przypadku konfliktów wojennych. Bardzo często służą wynegocjowaniu zmian w zakresie przestrzegania praw człowieka albo służą powstrzymaniu działań wojennych. Embargo handlowe nie dotyczy całkowitego zakazu handlu. Najczęściej jest to ograniczenie na handel albo transport konkretnych towarów. Tymi towarami często bywają paliwa (np. ropa) albo sprzęt wojskowy. 

Rodzaje embarga

Narzucenie embarga może przybrać różną formę i być stosowane w różnym celu. Jakie rodzaje embarg możemy wyróżnić? Oto przykłady embarg:

1. Embargo handlowe: jest najczęściej stosowane. To zakaz albo ograniczenie handlu określonymi produktami lub usługami między danymi krajami. Może się odnosić do importu, eksportu albo obu. Najczęściej służy wywieraniu presji politycznej. Jest też stosowane jako forma ochrony interesów gospodarczych danego kraju.

2. Embargo informacyjne: to zakaz publikowania określonych informacji przed wyznaczoną datą.

3. Embargo na broń: ograniczenie lub zakaz eksportu albo importu broni, amunicji, sprzętu wojskowego. Celem jest często zapobieganie konfliktom zbrojnym i wspieranie bezpieczeństwa międzynarodowego.

4. Embargo technologiczne: ograniczenie eksportu lub importu zaawansowanych technologii. Bardzo często jest związany z technologią nuklearną. Służy kontrolowaniu przepływu zaawansowanej technologii, której użycie mogłoby zagrażać bezpieczeństwu międzynarodowemu.

5. Embargo na produkty luksusowe: czasem ograniczenia handlu dotyczą produktów luksusowych.

6. Embargo żywnościowe: ograniczenie handlu produktami spożywczymi. Może to wynikać z troski o bezpieczeństwo żywnościowe lub polityki rolniczej danego kraju.

Po co jest embargo?

Embargo zostaje narzucone różnych sytuacjach. W dzisiejszych czasach zazwyczaj jest używane w kontekście konfliktów zbrojnych. Jest narzędziem negocjacji, a wręcz wojny politycznej. Ma na celu wymuszenie zmiany postępowania danego kraju. Można go użyć w celu wymuszenia cofnięcia jakiejś decyzji politycznej albo zmiany stanowiska kraju w danej sprawie. Jest też sposobem na zamanifestowanie politycznej dominacji.

Narzucone embargo może spowodować poważne konsekwencje. Nie tylko dla kraju, który jest nim objęty, ale także dla tego, który je zastosował. Embargo może zmniejszyć potencjał militarny danego państwa. Z tego powodu jest wykorzystywane w sytuacji konfliktu. Na tym jednak nie kończą się skutki wprowadzenia ograniczenia albo zakazu handlu.

Jakie konsekwencje niesie ze sobą embargo?

Embargo ma szczególny wpływ na te kraje, które swoją politykę opierają na handlu międzynarodowym albo imporcie zaawansowanych technologii. Na negatywne skutki embarga narażone są szczególnie te państwa, które pozostają we współpracy międzynarodowej i dbają o swoich obywateli. W przypadku autorytarnych reżimów, krajów, które nie mają takiego udziału w międzynarodowej wymianie handlowej, wprowadzenie embargo może nie przynieść oczekiwanych efektów. Tego typu państwa potrafią skutecznie stawiać opór sankcjom gospodarczym, często kosztem znacznego pogorszenia jakości życia obywateli. Embargo ma bowiem wpływ nie tylko na kwestie polityczne, ale przede wszystkim na życie każdego z obywateli danego kraju. W kraju nim objętym poziom życia może znacząco spaść. Embargo może doprowadzić do poważnych problemów gospodarczych, nawet do wystąpienia deficytu żywności.

Nałożenie embargo może doprowadzić do zmiany polityki lub rządu w danym kraju. Ma ono duże znaczenie w kwestii ukarania kraju. Embargo na ropę naftową może spowodować niedobory paliwa, które doprowadzą do wzrostu jego cen, a w konsekwencji gospodarczego osłabienia kraju oraz zmiany jego polityki zagranicznej.

Embargo może też zaszkodzić państwu, które je nakłada, a w szczególności jego obywatelom. Dzieje się tak w sytuacji, gdy zakaz ten blokuje import istotnych towarów i usług. Ludność cywilna, a w szczególności przedsiębiorcy i producenci mogą utracić możliwość prowadzenia handlu. To może się przyczynić do upadku firm albo ich przeprowadzki do innych krajów. To z kolei może nadmiernie obciążyć gospodarkę.

Embargo może mieć bardzo złożone i dalekosiężne konsekwencje zarówno dla kraju, który jest nim objęty, jak i dla kraju, który się na niego zdecydował. Ma wpływ nie tylko na decyzje polityczne, ale na codzienne życie każdego z nas. Dlatego ten instrument polityczny ma zarówno swoich zwolenników, jak i krytyków. Ogółem jest klasyfikowany jako łagodna forma wywoływania wpływu. Dla niektórych jednak jest działaniem agresywnym, powodującym poważne konsekwencje.

Jak embargo może wpływać na poszczególne gałęzie gospodarki?

Embargo może dotyczyć czasowego lub trwałego zakazu albo ograniczenia transportu towarów na terenie danego kraju, albo poza jego granicami. Jednym z rodzajów embargo w transporcie jest embargo frachtowe stosowane najczęściej na przewozy drobnicowe. Jest to czasowe ograniczenie, które zostało ustalone przez przewoźnika – odmawia on przyjmowania przesyłek. Tego typu embargo nie zawsze ma podłoże polityczne. Może zostać wprowadzone ze względu na niekorzystne warunki pogodowe albo chwilową zmianę sytuacji danej firmy.

Embargo frachtowe umożliwia przewoźnikowi kontrolę nad przepustowością transportu. W ten sposób firma transportowa może kontrolować występujące obciążenia logistyczne. Pozwala na optymalizację dostaw i uniknięcie przeciążenia w określonym miejscu albo czasie. Może ono jednak dotkliwe odbić się na nadawcach przesyłek, gdyż muszą oni dostosować się do ograniczeń przewoźnika albo szukać alternatywnych rozwiązań. To z kolei może się przyczynić do utraty klientów przez firmę transportową. Ten typ embarga może mieć wpływ na wzrost kosztów przewozów albo występowanie opóźnień w dostawach